Odun ve Kömür Dumanı Hava Kalitenizi Düşürmesin
Odun ve kömür dumanı hava kirliliğinin en büyük dostları arasında. Evlerimizi ısıtmak için kullandığımız odun ve kömür yakıtlı sobalar, şömineler ve benzeri ısıtma sistemleri, duman yoluyla birçok toksik kimyasal bileşeni havaya salmaktadır. Bu dumanlar içerdikleri mikro partiküller dolayısıyla insan sağlığına büyük bir tehdit oluşturur. 2021’de yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’de soba kullanım oranı yüzde 35 olarak ortaya çıktı. Özellikle doğalgaz altyapısının kurulmadığı gelişmemiş bölgelerde soba zehirlenmeleri ve hava kirliliği doğrusal oranda daha yüksek (1).
Odun ve kömür dumanı gözümüzle göremediğimiz ince partiküller havaya salar. Bir diğer adıyla PM2.5 olan bu partiküller genellikle hava kirliliğinin en tehlikeli biçimlerinden biridir. Nedeni ise bu ince partiküllerin vücudumuzda farklı sistemleri tehlikeye atabilmesidir. Bu partiküllerin en çok solunum yolları hastalıklarına sebep olduğu görülmüştür. İnce partiküller ile ilgili detaylı açıklamayı Partikül Madde Nedir? İnsan Sağlığına Neden Zararlıdır? adlı yazımızda bulabilirsiniz.
Odun ve Kömür Dumanı Sağlığımızı Nasıl Etkiler?
Son zamanlarda yapılan araştırmalar, kentsel alanlardaki odun sobalarının kansere neden olan kimyasallar taşıdığını gösteriyor. Farklı toksik kimyasal bileşenler havaya yayılarak ciğerlerimizi hedef alıyor. Üstelik “çevreci tasarım” standardını karşılayan odun sobaları bile bir ağır vasıta kamyonundan 750 kat daha fazla mikro parçacık yayıyor.
Odun sobaları, yalnızca çevremizi değil, yaşam alanlarımızı da tehdit ediyor. Maalesef soba yanan evlerde havadaki zararlı partikül seviyesi yaklaşık üç katına çıkıyor. Bu da sürekli soluduğunuz havanın kalitesinin düşmesi ve artan hava kirliliği anlamına geliyor. Soba dumanı astım, kalp krizi, felç, kanser ve bunama gibi ciddi sağlık sonuçlarını beraberinde getirebilir. Ayrıca hava kirliliğini arttıran bu geleneksel ısınma sistemleri, var olan solunum yolları rahatsızlıklarını da tetikliyor. Dünyada her 10 kişiden 9’u kirli hava soluyor ve her gün saatte 800 kişi hava kirliliği dolayısıyla hayatını kaybediyor (2). Ölüm oranlarına bakıldığında, Türkiye’de hava kirliliği trafik kazasına kıyasla 7 kat daha fazla can alıyor (3).
Odun ve Kömür Dumanı ve Hava Kalitesi
Şehirlerdeki hava kirliliğine en büyük katkıyı trafiğin yaptığını düşünüyorsanız, yanılıyor olabilirsiniz. The Guardian‘a göre Birleşik Krallık nüfusunun yalnızca %8’i odun ve kömür gibi yakıtları kullanıyor olsa da, bunlar partikül kirliliğine yollardaki tüm trafikten daha fazla katkıda bulunuyor. Ayrıca sobalar kışın kullanıldığından birçok ülkede hava kirliliği soğuk aylarda daha yüksektir. Daha sağlıklı ısınma araçlarının ortaya çıkmasıyla soba kullanımı yıllar içinde düşmüştür. Buna rağmen, ülkemizde hala hatırı sayılır miktarda soba kullanan ev bulunmaktadır. Odun ve kömür dumanının neden olduğu kirliliğin en endişe verici yönü ise aslında yaydıkları kirlilik türüdür. Örneğin, Birleşik Krallık nüfusunun yalnızca %8’i şömineleri kullanmasına rağmen, araştırmalar ülkedeki PM2.5 kirliliğinin %38’inden odun yakmanın sorumlu olduğunu göstermiştir (4). Karşılaştırıldığında, karayolu trafiğinin katkısı ise yalnızca %12’dir. Odun yakıcılar sadece dışarıdaki kirlilik seviyelerini arttırmazlar; ayrıca evlerimizdeki zararlı parçacıkların da artmasına sebep olurlar.
Winix ile İyi Hava Mümkün
Winix’in hava temizleme cihazı çeşitleriyle tanıştınız mı? Winix, True Hepa Filtresi ile iç mekan havasında bulunan kömür ve odun ateşi dumanını temizler. True HEPA filtresi, boyutu 0,003 mikrona kadar olan havadaki kirleticilerin %99,99’unu* yakalar. Bu, 0,3 mikrona kadar kirleticilerin %99,97’sini yakalayan endüstri ortalamasını geçmektedir. Winix Zero Pro 120 m2, Winix Zero 99 m2, Winix Zero S ise 100 m2 etki alanıyla geleneksel havalandırma yöntemlerine nazaran, odadaki kirleticilerin %99,97’sini yok eder. Size ve ailenize tertemiz bir hava armağan eder.